Encardia, the Dancing Stone – Άγγελος Κοβότσος (2012) [Κριτική]


Η ταινία, παρακολουθεί το ελληνικό μουσικό συγκρότημα encardia που εμπνέεται, δημιουργεί και παρουσιάζει μουσικές και τραγούδια μέσα από την πλούσια μουσική παράδοση των ελληνόφωνων της Κάτω Ιταλίας. Συστηματικά από την ίδρυσή του συγκροτήματος (εδώ και 8 περίπου χρόνια) τα μέλη του, ταξιδεύουν στην Νότια Ιταλία, ερευνώντας και αναδεικνύοντας δύο βασικά στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού που αναπτύχθηκε εκεί: «Τα λόγια των τραγουδιών τους, μπορεί να μην τα καταλαβαίνεις, αλλά τα νιώθεις!»

Η ταινία γυρίστηκε από το 2010 στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην περιοχή της Grecia Salenitna στην Απουλία, αλλά κυρίως στα Ελληνόφωνα χωριά και τις πόλεις της Νότιας Ιταλίας. Παράλληλα, μέσα από το μουσικό αυτό ντοκιμαντέρ, ταξιδεύουμε στη Μήλο, στην Αθήνα, αλλά και σε άλλους τόπους όπου το συγκρότημα περιοδεύει κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων.

Στη ταινία εμφανίζονται και τραγουδούν όλα τα σημαντικά, μεγάλα αλλά και τα ανερχόμενα “αστέρια” της μουσικής σκηνής του “Salento” ενώ παρουσιάζονται στο φακό άνθρωποι της πνευματικής ζωής του τόπου που ασχολούνται σήμερα με τη γλώσσα “Grico” αλλά και γενικότερα με τη πλούσια πολιτισμική παράδοση της Grecia Salentina, μια από τις πιο ζωντανές σήμερα παραδόσεις της Μεσογείου.

Τα «γκρίκο», είναι ένα αρχαιοελληνικό γλωσσικό ιδίωμα με προσμίξεις ιταλικών λέξεων, που μιλιέται στις περιοχές της Γκρετσία Σαλεντίνα και της Καλαβρίας στη Νότια Ιταλία μέχρι σήμερα.

Τα «γκρίκο», υποχωρούν μετά τον Β παγκόσμιο πόλεμο, καθώς τα φτωχά, απομονωμένα και ρημαγμένα από τη μετανάστευση ελληνόφωνα χωριά, εντάσσονται στην μεταπολεμική Ιταλική πραγματικότητα. Η χρήση της γλώσσας σήμερα περιορίζεται στους ηλικιωμένους και τείνει να εξαφανιστεί, παρά τις προσπάθειές για διάσωση και διδασκαλία της στους νεωτέρους.

Ό,τι όμως δεν καταφέρνει η εκπαίδευση το καταφέρνουν οι ντόπιοι μουσικοί, παλιοί και νέοι, μέσα από τα τραγούδια και την ποίηση. Αυτοί οι “ξεχασμένοι” πάντα συνόδευαν τις στιγμές της ζωής τους με τραγούδια ερωτικά, εργατικά, μοναδικής αξίας μοιρολόγια, νανουρίσματα, αλλά και την ταραντέλλα πίτσικα.

Αυτό μάλιστα είναι το δεύτερο βασικό σημείο ενδιαφέροντος του συγκροτήματος. Μια ντόπια παραλλαγή του γνωστού ιταλικού χορού, που στην περιοχή απέκτησε μαγικοθρησκευτικές και θεραπευτικές διαστάσεις και ήταν ένας πολιτισμικά κατασκευασμένος εξορκισμός των προβλημάτων που απέρρεαν από την φτώχια, τη μιζέρια και την εγκατάλειψη της περιοχής του απομονωμένου ιταλικού νότου, μιας από τις πιο φτωχές περιοχές της Ευρώπης.

Αυτούς τους ποιητές και μουσικούς συναντούν οι encardia για να εμπλουτίσουν τις εμπειρίες και τα βιώματά τους και να ξαναφέρουν μπροστά μας αυτό το χαμένο πολιτισμό, συντελώντας έτσι και στη διάσωσή του.

Όμορφο και ιδιαίτερο, το ντοκιμαντέρ «Encardia, η πέτρα που χορεύει», είχαμε την ευκαρία να το απολαύσουμε τον Μάρτιο, στο 14ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, εκεί όπου κέρδισε και το Μεγάλο Βραβείο Κοινού.

Έτος: 2012 | Xώρα: Ελλάδα | Διάρκεια: 80 λεπτά | Σκηνοθεσία: Άγγελος Κοβότσος | Σενάριο: Άγγελος Κοβότσος | Παίζουν: Ηλίας Λογοθέτης, Giovanni Avantaggiato, Roberto & Francesca Licci

Σχολιάστε