Το 2000 ο Τζουζέπε Τορνατόρε σκηνοθετεί τη Μόνικα Μπελούτσι, με την ερωτική ατμόσφαιρα να διαπερνά όλη την ταινία και σε συνδυασμό με την υπέροχη μουσική σύνθεση του Ένιο Μορρικόνε, απογειώνεται, καθιστώντας την δικαίως ως μία από τις σημαντικότερες ιταλικές ταινίες του 21ου αιώνα. 25 χρόνια μετά, η ταινία «Μαλένα» κυκλοφορεί σε επανέκδοση στην αυθεντική της μορφή και χωρίς τις περικοπές της διεθνούς διανομής, αποκαθιστώντας την καλλιτεχνική ακεραιότητα του δημιουργού της.

Σικελία, 1941. Ο μικρός Ρενάτο ανακαλύπτει τον κόσμο και τον έρωτα, μέσα από τη μορφή της Μαλένα, μιας νέας γυναίκας της πόλης που γίνεται το επίκεντρο του πόθου, της φθοράς και της σκληρότητας της κοινωνίας. Η κοινωνική υποκρισία, η γυναικεία καταπίεση, ο μισογυνισμός και η απώλεια της αθωότητας ξεδιπλώνονται με φόντο τη φασιστική Ιταλία.

Η «Μαλένα» δεν είναι απλώς ένα αισθησιακό δράμα. Είναι ένα κινηματογραφικό ποίημα για τη μνήμη, τη σεξουαλική αφύπνιση και την ενοχή. Η εικονοπλασία του Τορνατόρε, σε συνεργασία με τη μουσική του Μορρικόνε και την σαγηνευτική ερμηνεία της Μόνικα Μπελούτσι, συνθέτουν ένα αξέχαστο φιλμ για την προβολή, τη μοναξιά, αλλά και την ωριμότητα.

Η αρχική διανομή της ταινίας εκτός Ιταλίας περιέκοψε σκηνές – κλειδιά που αφορούσαν την ψυχική κατάρρευση της Μαλένα και την κλιμάκωση της κοινωνικής της περιθωριοποίησης. Η uncut έκδοση (108 λεπτά) αποκαθιστά πλήρως το οπτικοαφηγηματικό τόξο και προσφέρει βαθύτερη συναισθηματική σύνδεση με τη μεταμόρφωση και την τραγωδία της ηρωίδας.

Η φωτογραφία του Λάγιος Κολτάι / Lajos Koltai αποτυπώνει με εκθαμβωτική ευαισθησία την ηλιόλουστη, αλλά κοινωνικά ζοφερή Σικελία της δεκαετίας του ’40. Η κινηματογράφηση είναι βαθιά λυρική και συγχρόνως υπαινικτική: το κάδρο λειτουργεί όχι μόνο ως παράθυρο στον κόσμο του νεαρού αφηγητή, αλλά και ως καθρέφτης της κοινωνικής υποκρισίας.

Η μουσική του Ένιο Μορρικόνε / Ennio Morricone είναι μία από τις πιο αριστουργηματικές της πλούσιας καριέρας του. Η κεντρική μελωδία συνοδεύει με ραγισμένη τρυφερότητα τη μοναξιά της Μαλένα και την εσωτερική ενηλικίωση του αγοριού. Δεν είναι απλώς ένα soundtrack, αλλά είναι αφήγηση από μόνη της.

Η ταινία εκτυλίσσεται μέσα από το βλέμμα ενός 12χρονου αγοριού που ερωτεύεται μια αινιγματική γυναίκα. Δεν είναι μια απλή ιστορία ενηλικίωσης. Μέσα από τα μάτια του Ρενάτο, η Μαλένα μετατρέπεται σε μελέτη της κατασκευασμένης επιθυμίας και της κοινωνικής κακοποίησης.

Η Μαλένα, αν και σιωπηλή, είναι το πιο εύγλωττο πρόσωπο της ταινίας. Γίνεται αντικείμενο του αντρικού βλέμματος, της ζήλιας των γυναικών και του φόβου της κοινωνίας απέναντι στη θηλυκή ανεξαρτησία. Το γεγονός ότι δεν της δίνεται φωνή, είναι μια ηχηρή σκηνοθετική επιλογή. Η σιωπή της είναι ένα εκκωφαντικό κατηγορώ.

Η Μπελούτσι, στον ρόλο που την καθιέρωσε διεθνώς, υποδύεται μία γυναίκα – σύμβολο με απόλυτη συγκράτηση, θλίψη και δύναμη. Δεν προσφέρει μια παραδοσιακή «ερμηνεία», αλλά μια σωματοποιημένη παρουσία: μια εικόνα πάνω στην οποία προβάλλονται πόθοι, φόβοι και μίση. Η υποκριτική της χαρακτηρίζεται από λεπτομέρεια και πνευματική αξιοπρέπεια.

Τζουζέπε Τορνατόρε / Giuseppe Tornatore

Γεννήθηκε το 1956 στο Παλέρμο της Ιταλίας. Σε ηλικία 16 ετών ανέβασε δύο θεατρικές παραστάσεις, του Πιραντέλο και του Ντε Φίλιπο. Συνέχισε την καριέρα του σαν σκηνοθέτης, δημιουργώντας ντοκιμαντέρ και παραγωγές για την τηλεόραση. Το 1986 ολοκλήρωσε την πρώτη μεγάλου μήκους του ταινία «Il Camorrista», ενώ το 1988 το βραβευμένο με Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας «Σινεμά ο Παράδεισος», το οποίο και αγαπήθηκε πολύ από το ελληνικό κοινό.

Μερικές ακόμη από τις ταινίες του είναι: «Stanno tutti bene» (1990), «Una Pura Formalita» (1994) με τους Ζεράρ Ντεπαρντιέ και Ρόμαν Πολάνσκι, «L’ Uomo delle Stelle» (1995), «La Leggenda del Pianista sull’ Oceano» (1998) και το υποψήφιο για δύο Όσκαρ και Χρυσή Άρκτο «Μαλένα» (2000).

«Με την «Μαλένα» ήθελα να δημιουργήσω μια ταινία που να αποτυπώνει την ομορφιά και τη μοναξιά, την αθωότητα και την κοινωνική κρίση μέσα από τα μάτια ενός νεαρού αγοριού. Το Σινεμά είναι ο τρόπος μου να εξηγώ τον κόσμο και να διηγούμαι ιστορίες που αγγίζουν την ψυχή. Η μουσική του Morricone είναι αναπόσπαστο κομμάτι των ταινιών μου. Μαζί φτιάχνουμε τον συναισθηματικό σκελετό των έργων. Η Μόνικα Μπελούτσι κατάφερε να αποδώσει την ευαισθησία και την τραγικότητα της Μαλένα με έναν τρόπο που συνάρπασε το κοινό παγκοσμίως.» – Τζουζέπε Τορνατόρε

Μόνικα Μπελούτσι / Monica Bellucci

Η Μόνικα Μπελούτσι μεταπήδησε από το μόντελινγκ στο Σινεμά στις αρχές της δεκαετίας του ’90 και απέκτησε παγκόσμια φήμη μέσα από την αλησμόνητη γαλλική κωμωδία «Διαμέρισμα στο Κέντρο της Πόλης» το 1996, αποσπώντας μία Υποψηφιότητα για Βραβείο Σεζάρ Ανερχόμενης Ηθοποιού.

Δύο χρόνια αργότερα κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας στις Ιταλικές Χρυσές Σφαίρες, για τη δραμεντί «Kaputt Mundi» (1998) του Μάρκο Ρίζι, ενώ στις αρχές της επόμενης δεκαετίας είδε την καριέρα της να απογειώνεται χάρη στις γενναίες ερμηνείες της στις ταινίες «Μαλένα» (2000) του Τζουζέπε Τορνατόρε και «Μη Αναστρέψιμος» (2002) του Γκασπάρ Νοέ, αλλά και στη συμμετοχή της στα σίκουελ του «Matrix».

«Στη «Μαλένα», ένιωσα ότι είχα την ευκαιρία να δείξω κάτι περισσότερο από την εξωτερική εμφάνιση. Η Μαλένα είναι μια γυναίκα που βιώνει τον πόνο της μοναξιάς και της απόρριψης, αλλά ταυτόχρονα διατηρεί μια αξιοπρέπεια που με συγκίνησε πολύ. Πάντα ήθελα να παίζω χαρακτήρες που είναι σύνθετοι, που έχουν τις δικές τους αντιφάσεις και σκοτεινές πλευρές. Η ομορφιά από μόνη της δεν αρκεί για να πείσει. Θέλω να αγγίζω την αλήθεια μέσα από τους ρόλους μου. Η συνεργασία με τον Τζουζέπε Τορνατόρε ήταν μοναδική εμπειρία. Κατάλαβα αμέσως πόσο βαθιά νοιάζεται για τους χαρακτήρες και πόσο πιστός είναι στην αφήγηση της ανθρώπινης ψυχής.» – Μόνικα Μπελούτσι

Τολμηροί και πολυδιάστατοι ρόλοι σε μια σπουδαία κινηματογραφική καριέρα τόσο στο Χόλιγουντ όσο και στο Ευρωπαϊκό Σινεμά, σημείο αναφοράς στον κόσμο της μόδας, διαχρονικό σύμβολο ομορφιάς και γοητείας.

Η Μόνικα Μπελούτσι, η οποία έχει συνεργαστεί με αρκετούς ακόμη σπουδαίους δημιουργούς, όπως οι Σαμ Μέντες, Εμίρ Κουστουρίτσα, Μπερτράν Μπλιέ, Μελ Γκίμπσον και Αλίτσε Ρορβάχερ, έχει επίσης διαπρέψει στην τηλεόραση, τόσο στην τρίτη σεζόν του «Mozart in the Jungle» όσο και στις απολαυστικές guest εμφανίσεις της στο «Call My Agent» και στο θρυλικό «Twin Peaks: The Return» του Ντέιβιντ Λιντς.

Στο πλαίσιο του 64ου Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, η εκθαμβωτική Ιταλίδα ηθοποιός παρέλαβε τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο ενώ παρευρέθηκε και σε δύο προβολές ταινιών της: στην αξέχαστη «Μαλένα» (2000) του Τζουζέπε Τορνατόρε καθώς και στην προβολή του υβριδικού φιλμ «Μαρία Κάλλας: Επιστολές και Αναμνήσεις» των Τομ Βολφ και Γιάννη Δημολίτσα.

Παραλαμβάνοντας τον τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο του 64ου Φ.Κ.Θ., για το σύνολο της προσφοράς της στο Σινεμά, η Μόνικα Μπελούτσι δήλωσε χαρακτηριστικά: «Είναι μεγάλη μου τιμή που έλαβα αυτό το βραβείο, είμαι πολύ ευγνώμων και ιδιαίτερα συγκινημένη», ήταν τα λίγα λόγια που είπε, εκφράζοντας για άλλη μια φορά την ευγνωμοσύνη της στη Μαρία Κάλλας για την έμπνευση που της προσέφερε, ενώ πριν κατέβει από τη σκηνή, παρέμεινε για λίγα δευτερόλεπτα αγγίζοντας το μέρος της καρδιάς της για να επαναλάβει τις ευχαριστίες στο κοινό που τη χειροκροτούσε παρατεταμένα.

Διαβάστε Επίσης:
«Σινεμά ο Παράδεισος»: Ο Τζουζέπε Τορνατόρε αποτίει φόρο τιμής στη μαγεία της Έβδομης Τέχνης υπό τους ήχους του Ένιο Μορικόνε
Αφιέρωμα στην Μόνικα Μπελούτσι / Παρούσα στο 64ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Μαλένα / Malena‎‎
Σκηνοθεσία: Τζουζέπε Τορνατόρε
Σενάριο: Τζουζέπε Τορνατόρε, Λουτσιάνο Βιντσενζόνι
Πρωταγωνιστούν: Μόνικα Μπελούτσι, Τζουζέπε Σουλφάρο, Λουτσιάνο Φεντερικό, Γκαετάνο Αρόνικα, Γκαμπριέλα ντι Λούτσιο, Αντζελο Μαρία Πελεγκρίνο, Πάολα Πάτσε, Τζιλμπέρτο ​​Ιδονέα
Φωτογραφία: Λάγιος Κολτάι
Μοντάζ: Μάσιμο Κουάλια
Μουσική: Ένιο Μορρικόνε
Έτος Παραγωγής: 2000
Χώρα Παραγωγής: Ιταλία, Γερμανία
Διάρκεια: 109 λεπτά
Κυκλοφορεί σε επανέκδοση στις εγχώριες Κινηματογραφικές Αίθουσες, από την Πέμπτη 17 Ιουλίου, σε διανομή της εταιρείας New Star